BHP – 24.11.2020
Prace zakazane
Art. 176 Kodeksu pracy określa, że niedozwolonymi dla kobiet pracami są prace określone jako szczególnie uciążliwe czy szkodliwe dla zdrowia. Szczegółowy wykaz prac wzbronionych znajduje się w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 10 września 1996 r. w sprawie wykazu prac wzbronionych kobietom. Warunki wykonywania pracy zaostrzone są dla kobiet w ciąży. Pracami wzbronionymi są m.in.:
- prace związane z nadmiernym wysiłkiem fizycznym, transportem ciężarów i wymuszoną pozycją ciała. Dla kobiet w ciąży zakazana jest praca w pozycji stojącej trwająca łącznie ponad 3 godziny w czasie zmiany roboczej,
- prace w hałasie,
- prace w zasięgu pól elektromagnetycznych, promieniowania jonizującego i nadfioletowego. Praca przy obsłudze monitorów ekranowych nie może trwać dłużej niż 4 godziny.
- prace na wysokości,
- prace w narażeniu na działanie szkodliwych czynników biologicznych – wirusa HIV czy zapalenia wątroby typu B, szkodliwych substancji chemicznych.
Jeżeli kobieta przed zajściem w ciążę zatrudniona jest przy wyżej wymienionych pracach, pracodawca zobowiązany jest do przeniesienia jej do innej pracy. Inna praca to taka, która nie będzie miała ujemnego wpływu na przebieg ciąży. Jeżeli takie przeniesienie nie jest możliwe, pracodawca powinien zwolnić pracownicę z obowiązku wykonywania pracy i zapewnić jej dotychczasowe wynagrodzenie. Pracownica, która otrzymała polecenie wykonania pracy wzbronionej, ma prawo odmówić jej wykonania.
Czas pracy
Pracownicy w ciąży bezwzględnie nie wolno zatrudniać ani w godzinach nadliczbowych, ani w porze nocnej. Bez zgody pracownicy natomiast nie można delegować jej poza stałe miejsce pracy ani zatrudniać w systemie przerywanego czasu pracy.
Inna praca
Jeżeli pracownica wykonuje pracę w porze nocnej, to na czas ciąży pracodawca obowiązany jest zmienić rozkład czasu pracy tak, by umożliwić pracownicy pracę poza porą nocną. Jeżeli wykonywanie pracy poza porą nocną jest niemożliwe, pracodawca zwalnia pracownicę z wykonywania pracy.
Pracodawca może przenieść pracownicę do innej pracy także w razie przedstawienia przez nią zaświadczenia lekarskiego o szkodliwości dotychczasowej pracy w okresie ciąży.
Pomieszczenie
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy nakłada na pracodawcę obowiązek zapewnienia specjalnego pomieszczenia. Mianowicie § 39. 1 stanowi, że w zakładzie pracy należy urządzić pomieszczenie o powierzchni co najmniej 8 m2 z miejscami dla kobiet w ciąży do wypoczynku w pozycji leżącej. Taki warunek musi spełniać zakład pracy zatrudniający co najmniej 20 kobiet na jednej zmianie.